Tačno pre 1146 godina, 16. aprila 878 g, prvi put je u pisanom dokumentu pomenuto ime Beograd, a pre 157 godina, 19. aprila 1867 g, izvršena je simbolična predaja ključeva grada od strane turskih vlasti knezu Mihailu i Beograd od tada ponovo postaje srpski grad. U spomen na ova dva izuzetno važna datuma za istoriju Beograda, od 2003. godine Grad Beograd, u aprilu svake godine organizuje kulturno-umetničku manifestaciju „Dani Beograda“. Tako je bilo i ove godine a moto ovogodišnjih „Dana Beograda“ bio je „Beogradu s ljubavlju“.
Bogat i raznolik program “Dana Beograda 2024“ nastavio je tradiciju prethodnih sa ciljem da predstavi savremeno kulturno-umetničko stvaralaštvo ali i da podseti na bogato istorijsko i kulturno nasleđe našeg grada. Programski formati u kojima je realizovan program manifestacije bili su slični kao prethodnih godina: protokolarni događaji, tematske izložbe, edukativna javna vođenja – obilazak znamenitih kulturno istorijskih spomenika našeg grada, prigodni pozorišni, odnosno muzičko-scenski igrokazi, besplatne pozorišne predstave za građane…
Već tradicionalno u okviru programa „Dana Beograda“ organizuje se i dodela Nagrada Grada Beograda. Nagrade grada Beograda su najznačajnije gradske nagrade koje se dodeljuju organizacijama i pojedincima za dostignuća ostvarena u devetnaest različitih oblasti umetnosti, nauke, privrede, sporta. Ovogodišnji dobitnici nagrada su zaslužni pojedinci koji su svojim radom u prethodnoj godini izuzetno unapredili kulturni, naučni, privredni i sportski život u Beogradu… Tim povodom je 15. aprila u Svečanoj sali Skupštine grada održana sednica Privremenog organa grada Beograda na kojoj su predstavnici Komisija za dodelu Nagrada grada Beograda saopštili svoje odluke o nagrađenima za 2023. godinu. Pored osnovne nagrade grada Beograda, koja od 2020. godine nosi naziv Nagrada grada Beograda – despot Stefan Lazarević, na sednici su na predlog komisija donesene odluke o Nagradi grada Beograda za stvaralaštvo mladih kao i o Nagradi „Svetislav Stojanović“. Svečana dodela Nagrada grada Beograda održana je u Skupštini grada 19. aprila. Nagrade je uručio Aleksandar Šapić, predsednik Privremenog organa grada Beograda. Nagrade grada Beograda – despot Stefan Lazarević za 2023. dobili su: Branko Anđić (književnost), Đorđe Aralica (likovne umetnosti), Darko Lungulov (film) , Vladimir Milošević, Una Stanić i Nemanja Stanković (muzika), dr Irena Šentevska ( društvene nauke), prof. dr Slobodan Vujić (prirodne i tehničke nauke), prof. dr Radica Stepanović Petrović, prof. dr Miroslav Savić, prof. dr Maji Tomić i prof. dr Aleksandri Novaković (izuzetno delo koje predstavlja doprinos razvoju medicine), prof. dr Pavle Gregorić (za rad i rezultate izuzetne vrednosti pojedinca u medicini), porodično poljoprivredno gazdinstvo Darka Zdjelara (poljoprivreda), Kruna Una Mitrović (novinarstvo), Bogdan Bogdanović (sport), Dragan Marić (dugogodišnji rad i trajan doprinos razvoju Beograda), Jovan Maljoković (specijalno priznanje za izuzetan doprinos u realizaciji događaja od značaja za Beograd) , Nikola Srzentić i Nevena Nekić (zaštita životne sredine), Dejan Miljković (arhitektura), i prof. dr Dejan Mijin, dr Milica Svetozarević Arsović, prof. dr Zorica Knežević Jugović, dr Ana Dajić, dr Marina Mihajlović i dr Mića Jovanović (pronalazaštvo). Nagrada grada Beograda za stvaralaštvo mladih u oblasti umetnosti otišla je u ruke Ane Šević a u oblasti nauke Milanu Mirčiću. Nagrada „Svetislav Stojanović“ za pojedinca dodeljena je Nikoli Valdevitu a za vatrogasnu jedinicu Vatrogasno-spasilačkoj četi Košutnjak. U okviru muzičkog dela programa svečanosti nastupio je Hor Dečijeg kulturnog centra Beograda pod upravom dirigentice Nevene Ivanović izvodeći pesme o Beogradu. Moderator programa bila je Irena Jovanović, novinarka.
Kao i prethodnih godine, zvaničan početak manifestacije bio je Svečani defile Knez Mihailovom ulicom do Kalemegrada 16. aprila.U svečanoj povorci su pored mnogobrojnih građana Beograda učestvovali Muzički orkestar Ministarstva unutrašnjih poslova, pitomci Vojne akademije, Konjička brigada Policijske uprave Beograda i predstavnici grada Beograda. Po završetku defilea, član Privremenog organa Grada Beograda Nikola Nikodijević položio je cveće na spomen – obeležje na Kalemegdanu, na mestu na kojem je turski komandat Ali-Riza paša 1867. godine predao ključeve Beograda knezu Mihailu Obrenoviću. Tom prilikom glumci DADOV-a izveli su kratak muzičko-dramski igrokaz koji je inspirisan ovim istorijskim događajem a članovi Kluba ljubitelja istorijskog plesa, obučeni u nošnje iz 19. veka, izveli su prigodan plesni program.
Ustaljen programski format za „Dane Beograda“ su i Šetnje kroz istoriju i spomenike kulture Beograda. Za ovu priliku stručni saradnici Zavoda za zaštitu spomenika kulture grada Beograda, koji je bio organizator programa, izabrali su 3 lokacija/programa koje su zainteresovani imali priliku da posete: Centralnu kulu Starog sajmišta, Zindan kapiju na Kalemegdanu i Terazije. Posetioci ovih programa imali su priliku da saznaju kako su tekli radovi obnove i šta je sve urađeno na Centralnoj kuli Starog sajmišta, zatim zanimljivu priču o Zindan kapiji i gde su sve skriveni podzemni prostori Beogradske tvrđave i , na kraju, koliko puta je Terazijska česma menjala mesto. Motiv organizovanja ovakvih programa su edukacija o kulturno-istorijskom nasleđu Beograda i negovanje kulture pamćenja, važnog elementa za uspostavljanje modernih kulturnih i društvenih vrednosti.
Izložbeni program manifestacije „Dani Beograda“ koji karakterišu izložbe na otvorenom nije bio zanemaren ni ove godine. U tom smislu realizovana je izložba „Terazije, osvrt i sećanja – beogradsko nasleđe, fotografije i razglednice iz kolekcije Miloša Jurišića“. Izložba je bila postavljena kod Terazijske česme od 16. do 21. aprila. Organizator izložbe bio je Zavod za zaštitu spomenika grada Beograda . Na 21 panou (obostrano 42), kroz stare razglednice i fotografie prikazan je istorijski razvoj danas najznačajnijeg urbanog prostora Beograda – Terazija, od 1890. godine do sredine 20. veka. Posetioci izložbe mogli su zapaziti da objekti koji su nastajali na Terazijama tokom poslednjih decenija 19. i početkom 20. veka imaju različite stilske i estetske vrednosti a da zajedno sa objektima podignutim do sredine 20. veka ipak čine skladnu prostorno kulturno istorijsku celinu. Izložba prati i velike rekonstrukcije Terazija, ali i razvoj i izgradnju objekata od kojih su mnogi danas spomenici kulture: Terazijska česma, Palata Anker, Palata Igumanov, Hotel Moskva. Kao i danas, Terazije su i u periodu intenzivne gradnje, bile mesto okupljanja i javnog života prestonice kraljevine Srbije, a potom i kraljevine i socijalističke Jugoslavije.
Veliki doprinos DANIMA BEOGRADA 2024. dale su i ustanove kulture grada Beograda. U okviru programa „Otvorena vrata ustanova kulture Beograda“ učestvovala su pozorišta: Zvezdara teatar, Bitef teatar, Boško Buha, Duško Radović, Dadov, Puž i Jugoslovensko dramsko pozorište, podelivši Beograđanima preko 250 besplatnih karata. Takođe, Zavod za zaštitu spomenika kulture grada Beograda je i u okviru ovog programskog segmenta manifestacije učestvovao sa stručnim vođenjem kroz svoju izložbu „,Crnotravci graditelji Beograda: graditeljska delatnost pečalbara crnotravskog kraja u Beogradu u 19. i prvoj polovini 20. veka“. Istorijski arhiv Beograda priredio je za Beograđane izložbenu postavku „Beograd: dvadesete godine dvadesetog veka“, autora Slobodana Mandića, Snežane Lazić i Dragana Mitrašinovića.
Zvaničan sajt DANA BEOGRADA (www.danibeograda.rs) i ove godine je omogućio zaiteresovanim da dobiju precizne i pravovremene informacija o svim važnim događajima vezanim za manifestaciju, a bio je, takođe, i mesto gde su na brz i jednostavan način naši sugrađani dobili priliku da se prijave za brojne programe DANA BEOGRADA 2024. Tu mogućnost je ove godine koristilo oko 800 Beograđana.
I ovogodišnja manifestacija DANI BEOGRADA realizovana je pod pokroviteljstvom Skupštine grada Beograda.
Izvršni producent manifestacije bilo je Omladinsko pozorište DADOV.
