ZAVRŠENI „DANI BEOGRADA 2023“
I ove godine kao i prethodnih dvadesetjednu u april mesecu u Beogradu je održana manifestacija DANI BEOGRADA. Ova, sada već tradicionalna kulturno-edukativna manifestacije, organizuje se u spomen na dva izuzetno važna datuma iz istorije Beograda: 16. april 878. godine kada se prvi put u istoriji, u pismu pape Jovana VIII bugarskom knezu Borisu, pominje slovensko ime grada Beograda i 19. april 1867. godine kada se desila simbolična predaja ključeva grada Beograda od strane turskih vlasti knezu Mihailu Obrenoviću. Toga dana Beograd je i formalno postao srpski grad.
Moto ovogodišnje manifestacije bio je „Beogradu u srcu“. I ovogodišnji, mnogobrojan i raznolik, program manifestacije nastavio je tradiciju prethodnih Dana Beograda sa ciljem da predstavi savremeno kulturno-umetničko stvaralaštvo u Beogradu ali i da podseti na bogato kulturno-istorijsko nasleđe našeg grada. Ovaka programska koncepcija, bila je prilika da se prisetimo svih posebnosti, bogastava, lepota, bogate istorije našeg grada i velikih ljudi koji su značajno doprineli njegovom razvoju. Programski formati u kojima je realizovan program bili su slični kao prethodnih godina: protokolarni događaji, izložbe, koncerti, edukativna javna vođenja – obilazak znamenitih kulturno istorijskih spomenika našeg grada, prigodni pozorišni igrokazi, muzejske posete, radionice za decu i odrasle različitih tematskih sadržaja, besplatne pozorišne predstave za građane itd.
Konferencija za medije povodom DANA BEOGRADA 2023. održana je 11. aprila u Svečanoj sali Skupštine grada. Na njoj su govorili zvaničnici grada Beograda kao i članovi kreativnog tima manifestacije o istoriji i značaju manifestacije DANI BEOGRADA ali i detaljno najavili ovogodišnji program manifestacije.
Nagrade grada Beograda su najznačajnije gradske nagrade koje se dodeljuju organizacijama i pojedincima za dostignuća ostavarena u devetnaest različitih oblasti umetnosti, nauke, privrede, sporta itd. I ove godine dodela nagrada obavljena je u okviru programa Dana Beograda. Tim povodom je 12. aprila u Svečanoj sali Skupštine grada održana sednica Skupštine grada na kojoj su predstavnici Komisija za dodelu Nagrada grada Beograda saopštili svoje odluke o nagrađenima za 2022. godinu. Pored osnovne nagrade grada Beograda koja od 2020. godine nosi naziv Nagrada grada Beograda – despot Stefan Lazarević, na sednici su na predlog komisija donesene odluke o nagradi grada Beograda za stvaralaštvo mladih kao i o nagradi „Svetislav Stojanović“.
Kao i prethodnih godine, zvaničan početak manifestacije, bio je Svečani defile Knez Mihailovom ulicom do Kalemegrada. Događaj se odigrao 16. aprila, u svečanoj povorci su pored mnogobrojnih građana Beograda učestvovali Muzički orkestar Ministarstva unutrašnjih poslova, pitomci Vojne akademije, Konjička brigada Policijske uprave Beograda i predstavnici grada Beograda. Po završetku defilea, predsednik Skupštine Beograda Nikola Nikodijević položio je cveće na spomen – obeležje na Kalemegdanu, na mestu na kojem je turski komandata Ali-Riza paša 1867. godine predao ključeve Beograda knezu Mihailu Obrenoviću. Tom prilikom glumci DADOV-a izveli su kratak dramski igrokaz koji se odnosio na ovaj istorijski događaj a članovi Kluba ljubitelja istorijskog plesa, obučeni u nošnje iz 19. veka , izveli su prigodan plesni program.
Svečana dodela Nagrada grada Beograda održala se u Skupštini grada 19. aprila. Ovogodišnji dobitnici nagrade su zasluženi pojedinci koji su u svojim radom u prethodnoj godini izuzetno unapredili kulturni, naučni, privredni i sportski život u Beogradu. Nagrade su uručili Aleksandar Šapić, gradonačelnik Beograda i Nikola Nikodijević, predsednik Skupštine grada Beograda. Nagrade grada Beograda – despot Stefan Lazarević za 2022. dobili su: Goran Petrović (književnost), Milan Marić (pozorište), Aleksandar Denić (likovne umetnosti), Irena Dragović (muzika), Nenad Pavlović (film), prof. dr Dragan Simeunović ( društvene nauke), prof. Simeunović je bio dobitnik nagrade i za obrazovanje, dr Katarina Gašić, dr Nevena Zlatković i dr Nemanja Kuzmanović (prirodne i tehničke nauke), prof. dr Radoje Čolović (izuzetno delo koje predstavlja doprinos razvoju medicine), prof. dr Lazar Davidović (za rad i rezultate izuzetne vrednosti pojedinca u medicini), porodičnom poljoprivrednom gazdinstvu Marka Nikolića (poljoprivreda), Sanji Lubardić (novinarstvo), Damiru Mikecu (sport), Urošu Dojčinoviću (dugogodišnji rad i trajan doprinos razvoju Beograda), Kustoskom timu Muzeja savremene umetnosti u Beogradu: Miroslavu Kariću, Aleksandrai Mirčić i Žaklini Ratković (specijalno priznanje za izuzetan doprinos u realizaciji događaja od značaja za Beograd) Živojinu Petroviću (zaštita životne sredine) i Marku Dragićeviću (herojsko delo). Nagrada grada Beograda za stvaralaštvo mladih u oblasti umetnosti otišla je u ruke Olgi Janković i Damjanu Jovičinu a nagrada „Svetislav Stojanović“ za pojedinca Danilu Dakiću i za vatrogasnu jedinicu Vatrogasno-spasilačkom bataljonu Voždovac. Svečanost je bila upotpunjena prigodnim muzičkim programom u izvođenju gudačkog kvartera u sastavu Anja Aleksić, violina, Katarina Petković, violina, Miljana Stamenić, viola i Mladen Arsenović, violončelo. Moderator programa bila je Irena Jovanović, novinarka.
Već tradicionalno, jedan od najmasovnije posećenih delova programa DANA BEOGRADA, bile su Šetnje kroz istoriju i spomenike kulture Beograda. Isto kao i prethodne godine stručni saradnici Zavoda za zaštitu spomenika kulture grada Beograda, koji je bio organizator programa, izabrali su 7 lokacija/programa koje su zainteresovani imali priliku da posete: Terazije, Beogradske crkve, Knez Mihailova ulica, Svetosavski plato i Hram Sv. Save, Opservatorija na Zvezdari, Bajrakli džamija i turski Beograda i ulica Kralja Petra. Posetioci ovih programa imali su priliku da od stručnih saradnika Zavoda saznaju gde se nalazila Terazijska česma od 1911 do 1975, zašto je značaj prostor kod crkve sv. Marka i ko je sahranjen u kripti crkve, da je ulica Kneza Mihaila prva ulica u Beogradu zvanično krštena 1870. godine i da od tada taj njen naziv nikada nije bio promenjen, kako je završavana izgradnja kupole Hrama sv. Save i zašto je spomenik Karađorđu postavljen na platou ispred Hrama, kako se desilo da na prostoru na kojem se nalazi zgrada Astronomske opservatorije u vreme njenog podizanja nije bilo posađeno ni jedno drvo, a danas se tamo nalazi čitavo prirodno dobro, da je Beograd grad u kojem je pre 500 godina počelo ispijanje kafe i da je po tome prvi grad u Evropi i da je ulica Kralja Petra najbogatija ulica u Beogradu po spomenicima kulture. Motivi organizovanja ovakvih programa su edukacija o kulturno-istorijskom nasleđu Beograda i negovanje kulture pamćenja, važnog elementa za uspostavljanje modernih kulturnih i društvenih vrednosti. Stručnjaci Zavoda za zaštitu spomenika grada Beograda i ove godine su za najmlađe organizovali radionicu „Bajkoviti Beograd“.
Beograđani su i ove godine iskazali veliku zaiteresovanost za ovaj programski format manifestacije tako da su sve grupe bile maksimalno popunjene.
Uobičajeni deo programa DANA BEOGRADA koji se odnosi na izložbe nije bio zanemaren ni ove godine. Naime, prošlogodišnja izložba Zavoda za zaštitu spomenika kulture grada Beograda organizovana u okviru Dana Beograda 2022, Nasleđe Beograda kroz objektiv Riste Marjanovića, na kojoj je bilo predstavljeno nepokretno nasleđe iz perioda od 1936. do 1946, dobila je svojevrstan nastavak u izložbi realizovanoj ove godine Nasleđe na razglednicama Beograda . Organizator i ove izložbe je bio Zavod za zaštitu spomenika grada Beograda a izložba je bila postavljena od 12. aprila na Trgu Republike. Izložene razglednice prenele su duh i razvoj beogradske ulice i arhitekture, značajne događaje, ali i senzibilitet i temperament ljudi zabeležen na naličju razglednica u obliku zanimljivih, najčešće intimnih i emotivnih poruka. Izložba je tematski oblikovana od selekcije napravljene među više stotina razglednica iz perioda 1895-1941. koje su deo privatne kolekcije Snežane i Dragana Vicića.
Koncerti su i do sada bili neizostavni deo manifestacije DANI BEOGRADA pa je tako i u okviru ovogodišnje manifestacije održan jedan izuzetan muzička događaja. Koncert pod nazivom Beograd svira održan je u subotu 15. aprila. Prethodno je bilo predviđeno da se koncert realizuje na Trgu Republike na specijalno postavljenoj bini za to ali je usled najave loših vremenskih uslova organizacija koncerta bila preneta u Kolarčevu zadužbinu gde je koncert i realizovan u Velikoj dvorani. Učestvovali su Collegium musicum sa dirigentkinjom Draganom Jovanović i Stefan Milenković & Belgrade Chamber Orchestra. Hor Collegium musicum je za ovu priliku izveo program ispunjen tradicionalnim, epskim, etno pesmama, kao posvetu svojoj čuvenoj dirigentkinji Darinki Matić Marović. Stefan Milenković i Beogradski kamerni orkestar doneli su publici u prepunoj sali Kolarca izuzetan doživljaj izvodeći Tri prelidijuma Džordža Geršvina, Četiri godišnja doba – Leto Astora Pjacole, Boemsku rapsodiju grupe Kvin, Karminu buranu Karla Orfa, u aranžmanu Ane Krstajić i Šindlerovu listu Džona Vilijamsa i Pašona kolo. Ovako specifičan, odnosno višeslojan i višestruko sadržajan repertoar koncerta u izvarednoj izvedbi muzičara, Beograđanima i njihovim gostima, priuštio je preko dva sata nezaboravnog iskustva i uživanja u delima klasične ali i savremene muzike.
Veliki doprinos DANIMA BEOGRADA 2023. dali su i ustanove kulture grada Beograda. U okviru programa „Otvorena vrata ustanova kulture Beograda“ učestvovala su pozorišta: Atelje 212, Zvezdara teatar, Pozorište Plus teatar Lazarevac, Boško Buha, Duško Radović, Dadov, Puž, Jugoslovensko dramsko pozorište, Pozorište na Terazijama, Pozorište Vuk, podelivši Beograđanima preko 350 besplatnih karata. Takođe, Centar za likovno obrazovanje Šumatovačka organizovao je besplatne radionice za decu i odrasle iz različitih oblasti (slikanje, crtanje, dizajn) i ponudio svoj izložbeni program za posete. Zavod za zaštitu spomenika kulture grada Beograda je i u okviru ovog programskog segmenta manifestacije učestvovao sa izložbom „Ideja i misao – spomenici kulture Milana Zlokovića“ a Biblioteka Dimitrije Tucović iz Lazarevca i Milutin Bojić iz Beograda ponudili su svoj tribinski i likovni program za besplatne posete.
Prošle godine ustanovljen zvaničan sajt DANA BEOGRADA (www.danibeograda.rs) i ove godine omogućio je zaiteresovanim da dobiju precizne i pravovremene informacija o svim važnim događajima vezanim za manifestaciju, a sajt je, takođe, bio i mesto gde su na brz i jednostavan način naši sugrađani dobili priliku da se prijave za brojne programe DANA BEOGRADA 2023. Tu mogućnost je ove godine koristilo oko 1000 Beograđana.
I ovogodišnja manifestacija DANI BEOGRADA realizovana je pod pokroviteljstvom Skupštine grada Beograda. Izvršni producent manifestacije bilo je Omladinsko pozorište DADOV.
